Beerta in 1832, gebouwen, percelen en bewoners.

Afbeelding boven:   1. De standaard afbeelding toont de gebouwen en de percelen met willekeurige nummers in een willekeurige volgorde. Dit maakt de afbeelding helaas wat onoverzichtelijk. 2. Ga met de muis op de afbeelding staan, deze verandert dan in de standaard afbeelding zónder nummers.   De nummers 1 t/m 70 verwijzen naar de eigenaren van de gebouwen, cq huizen, boerderijen, kerk, pastorie, etc. De nummers met een letter erachter verwijzen naar de eigenaren van de percelen. Het hoeft dus niet altijd zo te zijn dat de eigenaar ook in het betreffende huis woont. In de meeste gevallen is dat echter wel het geval. Voorbeeld: Gebouw nr. 59 boerderij). Eigenaar en bewoner is Jan Hendriks Geertsema, burgemeester van Beerta en boer. Hij is ook eigenaar van het huis nr. 64. Uiteraard woont hij daar niet. Ongetwijfeld zal hier een arbeider van Geertsema wonen. Deze arbeider wordt echter niet in het kadaster vermeld, maar alleen de eigenaar. Dit geldt ook voor de percelen. De weg richting Finsterwolde heet op de kadasterkaart 'Buurtweg' en is later 'Veenweg' gaan heten.   Bij 19a. Merkwaardig is, dat het perceel 19a, in eigendom van de 'Hervormde Pastorij' te Beerta, een laan wordt genoemd met een onbelaste grootte van 4010. De eigendommen van de kerk zijn voor de belasting namelijk onbelast, dat wil zeggen, er behoeft géén belasting over de eigendommen te worden betaald. Dat is ook het geval voor de landererijen die zich in het noordwesten uitstrekken tot aan de Tjamme en in zuidoostelijke richting tot aan het Zijlvest van de Bellingwolder uitwatering. De pastorie (19) is niet hetzelfde gebouw zoals we dat tegenwoordig in Beerta kunnen vinden. Het huidige gebouw stamt (volgens het jaartal op de bovenste traptrede aan de voorzijde) uit 1850. Tussen 1832 en 1850 is het gebouw zoals we dat zien op de kadasterkaart dus afgebroken om plaats te maken voor nieuwbouw. De grote tuin aan de rechterzijde is voor een groot deel nog aanwezig, maar loopt minder diep door. De laan aan de linkerkant van de pastorie behoort in 1832 ook toe aan 'Hervormde Pastorie', bestaat nog steeds en heet tegenwoordig Pastorielaan. Deze loopt nu door tot aan de laan nr. 24a. Links van de pastorie (nr. 20) woont en werkt in 1832 Freerk Jacobs Pietersen als bakker. Nog in de jaren vijftig van de vorige eeuw is hier een bakkerij met een winkel gevestigd geweest. Mogelijk kan de lezer van dit artikel hier meer over vertellen. Zelf herinner ik me nog dat op de hoek van het winkeltje een 'kauwgomautomaat' was bevestigd, waarin ik ooit eens op een zondagmorgen drie centen heb gegooid om een kauwgombal te krijgen in plaats van deze af te dragen in de pastorie waar ik in die tijd de zondagschool bezoek.   De pastorie in de jaren zestig van de vorige eeuw is hier nog als zodanig in gebruik. (Foto: eigen verzameling).   Bij 24a. Deze laan wordt in het kadaster aangemerkt als bouwland en is in eigendom van Jurjen Harkes Oosthof, landbouwer nr. 24).   BOVENLANDEN. Alle gebouwen op de kaart bevinden zich ten Noordwesten van het Beester Zijldiep. Dat gebied wordt de Bovenlanden genoemd. Het gebied ten zuidoosten van het Beerster Zijldiep wordt de BUITENLANDEN genoemd.   Bij 41a. De beide andere lanen worden eveneens aangemerkt als 'laan als bouwland'. Beide lanen zijn in eigendom van wed. Lammert Pieters Dijkema nr. 41). Stookhok. Naast de nummers 41, 19 en 59 bevinden zich nog kleine gebouwtjes. Dit zijn stookhokken.     De kaart geeft allleen het centrum van Beerta weer. Daar wonen en werken volgens de onderstaande lijst: 2 dokters, 7 kleermakers, 16 arbeiders, 1 blauwverver, 1 molenaar, 6 landbouwers waaronder de burgemeester), 1 kastelein, 4 renteniers, 2 wevers, 10 koopmannen mogelijk met of zonder winkel), 3 kuipers, 3 timmermannen, 1 wagenmaker, 2 schoenmakers, 1 smid, 1 bakker. Verder staat in het centrum 1 kerk, 1 toren, 1 pastorie, 1 school en 1 café. Van de 64 personen is er 1 weduwe en 11 zijn er weduwnaar. Tegenwoordig zijn er meer weduwes dan weduwnaars. Dit kan eenvoudig worden verklaard: in die tijd stierven er veel meer vrouwen bij de geboorte van een kind dan tegenwoordig.

Verklaring van de nummers in de lijst dit zijn géén huisnummers):

01. Berend Wolberts Staats, kleermaker. Perceel I233, Bovenlanden, Beerta 303, huis en erf, nhoudsgrootte 176,0, klasse idem, klasse  gebouwd 0.98, kadastraal inkomen 0.98, belastbaar inkomen 0.98, belastbaar inkomen gebouwd 9, opbrengst per hectare 55.68

02. Jans Pieters, arbeider, Bovenlanden, Beerta 265, huis en erf, inhoudsgrootte 187.0, klasse 1 187.0, klasse gebouwd 11, tarief 1 1.05, kadastraal inkomen: 1.05, belastbaar inkomen 1.05, belastbaar inkomen gebouwd: 9, opbrengst per hectare: 56.15

03. Wed. Derk Jans Plaatje, renteniersche. Perceel I226, Bovenlanden, Beerta 251, huis en erf, inhoudsgrootte, 560.0, klasse 1 560.0, klasse gebouwd: 5, tarief 1: 3.14, kadastraal inkomen: 3.14, belastbaar inkomen: 3.14, belastbaar gebouwd: 21, opbrengst per hectare: 56.07.

04. Hervormde Kerk te Bovenlanden, Beerta 12, kerktoren en kerkhof, inhoudsgrootte onbelast: 6220.0.

05. Jan Harms Hoffenkamp,  arbeider, Perceel I289, Bovenlanden, Beerta 152, huis en erf, inhoudsgrootte: 400.0, Klasse 1: 400; klasse gebouwd: 9; tarief: 2.24; kadastraal inkomen: 2.24; belastbaar inkomen gebouwd: 21, opbrengst per hectare 56.0.

06. Jan Harms Hoffenkamp, arbeider. Perceel I291, Bovenlanden, Beerta, huis en erf, Beerta 152, inhoudsgrootte 360.0; klasse 1: 360.0; klasse gebouwd: 8; tarief 1: 2.02; kadastraal inkomen 2.02; belastbaar inkomen 2.02; belastbaar inkomen gebouwd 27; opbrengst per hectare 56.11.

07. Margaretha de Vries, renteniersche. Perceel I268, Bovenlanden, Beerta, huis en erf, inhoudsgrootte 340.0; klasse 1 340.0; klasse gebouwd 7; kadastraal inkomen 1.91, belastbaar inkomen gebouwd: 36; opbrengst per hectare 56.18.

08. Wubbo Hindriks Buler, wever. Perceel I270, Bovenlanden, Beerta, huis en erf, inhoudsgrootte  280.0; klasse 1 280.0, klasse gebouwd 1,57, kadastraal inkomen 1.57; belastbaar inkomen 1,57; belastbaar inkomen gebouwd 21; opbrengst per hectare 56.07.

09. Derk Hendriks Kuiper, arbeider. Perceel I272, Beerta Bovenlanden, huis en erf, inhoudsgrootte 320.0; klasse 1 320.0, klasse gebouwd 9;  tarief  1.79; kadastraat inkomen 1.79; belastbaar inkomen gebouwd 21, opbrengst per hectare 55,94.

10. Wed. Eito Freerks, renteniersche. Perceel  I267, Bovenlanden Beerta, huis en erf, inhoudsgrootte 720.0; klasse 1; klasse gebouwd 4; tarief 1 4.03; kadastraal inkomen 4.03; belastbaar inkomen 4.03; belastbaar inkomen gebouwd 63; opbrengst per ha 55.97.

11. Harm Jacobs Havinga, koopman. Perceel I249, Bovenlanden, Beerta, huis en erf, inhoudsgrootte 172.0; klasse 1 172.0; klasse gebouwd 10; tarief 0.96; kadastraal inkomen 0.96; belastbaar inkomen gebouwd 15; opbrengst per hectare 55.81.

12. Wed. Derk Jans Plaatje, renteniersche. Perceel I248,  Bovenlanden, Beerta, huis en erf, inhoudsgrootte 175.0; klasse 1 175.0; klasse gebouwd 10; tarief 0.98; kadastraal inkomen 0.98; belastbaar inkomen 0.98; belastbaar inkomen gebouwd 15; opbrengst per ha 56.0.

13. Harm Hindriks Buiskool, koopman. Perceel I260, Bovenlanden Beerta, huis en erf, inhoudsgrootte 780.0; klasse 1 780.0; klasse gebouwd 4; tarief 1 4,37; kadastraal inkomen 4.37; belastbaar inkomen 4.37; belastbaar inkomen gebouwd 63; opbrengst per hectare 56,03.

14. Jan Hendriks Blaauw, arbeider. Perceel I255; Bovenlanden, Beerta, huis en erf; inhoudsgrootte, 156.0; klasse 1 156.0, klasse gebouwd 0.89; kadastraal inkomen 0.89; belastbaar inkomen 0.89, belastbaar inkomen gebouwd 15; opbrengst per hectare 57.05.

15. Lupko Harms Edens, wever. Perceel I254, Bovenlanden Beerta, huis en erf. Inhoudsgrootte 150.0; klasse 1 150.0; klasse gebouwd 8; tarief 1 0.84; kadastraal inkomen 0.84, belastbaar inkomen 0,84; belastbaar inkomen gebouwd 27; opbrengst per hectare 56.0.

16. Hendrik Tiddes de Vries, kleermaker. Bovenlanden, Beerta. Perceel I251; huis en erf; inhoudsgrootte 230.0; klasse gebouwd 8; tarief 1 1.29; kadastraal inkomen 1.29; belastbaar inkomen 1.29; belastbaar inkomen gebouwd 27; opbrengst per hectare 56.09.

17. zie 04.

18, 19 en 4). Hervormde Pastorij. Bovenlanden, Beerta. Perceel  I216, huis en erf, inhoudsgrootte onbelast 1170.0. De landerijen van de Pastorij strekken zich naar het noordwesten 19a) toe uit tot aan de Tjamme en in het zuidoosten 19a) tot aan de Bellingwolder uitwatering Zijlvest van Ulsda).

20. Freerk Jacobs Pietersen, bakker. Bovenlanden, Beerta. Perceel I206, huis en erf, inhoudsgrootte 400.0; klasse gebouwd 7; Tarief 1 2.24; kadastraal inkomen 2.24; belastbaar inkomen 2.24; belastbaar inkomen gebouwd 36; opbrengst per ha 56.0.

Rechts van de toren in nog net de pastorie te zien. Direct links van de toren zien we de luifel van een winkel, waar in 1832 Freerk Jacobs Pietersen een bakkerij heeft gehad. Twee panden verder naar links zien we de luifel van nog een andere winkel. (Foto: onbekend jaar; bron: eigen verzameling.)

21 en 22. Ello Tammes Sterenborg, timmerman. Bovenlanden, Beerta. Perceel I208, huis en erf, inhoudsgrootte 200.0; klasse 1 200.0; klasse gebouwd 9; tarief 1 1.12; kadastraal inkomen 1.12; belastbaar inkomen 1.12, belastbaar inkomen gebouwd 21; opbrengst per hectare 56.0.

23. Hindrik Jans Klooster, arbeider,  Bovenlanden, Beerta. Perceel I210, huis en erf, inhoudsgrootte, 450.0; klasse 1 450.0; klasse gebouwd 10; tarief 1 2.52; kadastraal inkomen 2.52; belastbaar inkomen 2.52; belastbaar inkomen gebouwd, 15; opbrengst per ha 56.0.

24. Jurjen Harkes Oosthof, landbouwer. Bovenlanden Beerta. Perceel I198, huis en erf, inhoudsgrootte 198.0; klasse gebouwd 9; klasse 1 198.0; klasse gebouwd 9; tarief 1 1.11; kadastraal inkomen 1.11; belastbaar inkomen gebouwd 21; opbrengst per ha 56.06.

25. Hendrik Barels Kuiper, kuiper. Bovenlanden Beerta. Perceel I204, huis en erf, inhoudsgrootte 195.0; klasse 1 195.0; klasse gebouwd 8; tarief 1 1.09; kadastraal inkomen 1.09; belastbaar inkomen 27; opbrengst per ha 55.9.

26. Jan Hindriks Burema, landbouwer. Bovenlanden, Beerta. Perceel I202, huis en erf, inhoudsgrootte 290.0; klasse 1 290.0; klasse gebouwd 6; tarief 1 1.62; kadastraal inkomen 1.62; belastbaar inkomen 1.62; belastbaar inkomen gebouwd 45; opbrengst per ha 55.86.

27. Jurjen Harkes Oosthof, landbouwer, Bovenlanden Beerta 247, Perceel I192, huis en erf, inhoudsgrootte 680.0, klasse 1 680,0, klasse gebouwd 5; tarief 1 3.81; kadastraal inkomen 3.81; belastbaar inkomen 3.81; belastbaar inkomen gebouwd 54; opbrengst per hectare 56.03.

28. Berend Lammers Flothuis, kleermaker. Perceel I1201, huis en erf, Bovenlanden Beerta 111; perceel I1201, huis en erf, inhoudsgrootte 300.00; klasse 1 300.0; klasse 1 300.0; klasse gebouwd 6; tarief 1.68; kadastraal inkomen 1.68; belastbaar inkomen 1.68; belastbaar inkomen gebouwd 45;  opbrengst per hectare 56.0.

29. Jurjen Harkes Oosthof, landbouwer. Perceel I191, Bovenlanden Beerta 247, huis en erf. Inhoudsgrootte 4650.0, klasse 1 4650.0; klasse gebouwd 7; tarief 1 26.04; kadastraal inkomen 26.04; belastbaar inkomen 26.04; belastbaar inkomen gebouwd 36; opbrengst per ha 56.0.

30. Berend Benes Craker, koopman, Bovenlanden Beerta 65. Perceel I193; inhoudsgrootte 1000.0; klasse 1 1000.0; inhoudsgrootte onbelast 1000.0; klasse 1 1000.0; klasse gebouwd 4; tarief 5.6; kadastraal inkomen 5.6; belastbaar inkomen 5.6; belastbaar inkomen gebouwd 63; opbrengst per ha 56.0.

31. Jakob Jans Houwen, wagenmaker, Bovenlanden Beerta 162, huis en erf. Perceel I194; inhoudsgrootte 340.0; klasse 1 340.0; klasse gebouwd 6; tarief 1.9; kadastraal inkomen 1.9; belastbaar inkomen 1.9; belastbaar inkomen gebouwd 45; opbrengst per hectare 45.

32. Geert Eilders Spelius, smid, Bovenlanden Beerta 302, huis en erf. Perceel I178; inhoudsgrootte  920.0; klasse 1 920.0; klasse gebouwd 7; tarief 5.15; kadastraal inkomen 5.15; belastbaar inkomen 5.15; belastbaar inkomen gebouwd 36; opbrengst per ha 55.98.

33. Wed. Lammert Pieters Dijkema, landbouwer, Bovenlanden Beerta 85, huis en erf. Perceel I179; inhoudsgrootte 1550.0; klasse 1 1550.0; klasse 1 1550.0; klasse gebouwd 6; tarief 8.68; kadastraal inkomen 8.68; belastbaar inkomen 8.68; belastbaar inkomen gebouwd 45; opbrengst per ha 56.0.

34. Albertus Smit, Med. Docter, Bovenlanden Beerta 299. Perceel I169; inhoudsgrootte  460.0; klasse 1 460.0; klasse gebouwd 4; tarief 1 2.57; kadastraal inkomen 2.57; belastbaar inkomen 2.57; belastbaar inkomen gebouwd 63; opbrengst per ha 55.87.

35. Sikko Fiebes Sikkens, koopman, Bovenlanden Beerta  I168; huis en erf; inhoudsgrootte 910.0; klasse 1 910.0; klasse gebouwd 6; tarief 1 5.1; kadastraal inkomen 5.1; belastbaar inkomen 5.1; belastbaar inkomen gebouwd 45; opbrengst per hectare 56.04.

36. Te Kosterij, school, Bovenlanden Beerta 13. Perceel I220; inhoudsgrootte onbelast 490.0.

37. Berend Benes Craker, koopman, Bovenlanden Beerta 65, huis en erf; perceel I219; inhoudsgrootte 230.0; klasse 1 230.0; inhoudsgrootte 230.0; klasse 1; klasse gebouwd 6; tarief 1 1.29; kadastraal inkomen 1.29; belastbaar inkomen gebouwd 45; opbrengst per hectare 56.09.

38. Tiddo Alberts Edens, kastelein. Bovenlanden Beerta 99, huis en erf;  Perceel I218, inhoudsgrootte 290.0; klasse 1 290.0; klasse gebouwd 5; tarief 1 1.62; kadastraal inkomen 1.62; belastbaar inkomen 1.62; belastbaar inkomen gebouwd 54; opbrengst per hectare 55.86.

Nr. 38. Het café heeft nog tot ver in de 20e eeuw bij de kerk gestaan, met rechts daarvan een winkel (nr. 35), waar in 1832 koopman Berend Benes Craker woont. Op het pand zijn duidelijk de reclameborden te zien.

39. Berend Berends Boonschansker, koopman, Bovenlanden Beerta 35, huis en erf. Perceel I245; inhoudsgrootte 460.0; klasse 1 460.0; klasse gebouwd 7; tarief 1 2.57; kadastraal inkomen 2.57; belastbaar inkomen 2.57, belastbaar inkomen gebouwd 36; opbrengst per ha 55.87.

40. Geert Harms Hoffenkamp, schoenmaker, Bovenlanden Beerta 153, huis en erf. Perceel I246; inhoudsgrootte 119.0;   klasse 1 119.0; klasse gebouwd 9; tarief 1 0.67; kadastraal inkomen 0.67; belastbaar inkomen 0.67; belastbaar inkomen gebouwd 21; opbrengst per hectare 56.3.

41. Wed. Lammert Pieters Dijkema, landbouwer. Bovenlanden, Beerta 85, huis en erf. Perceel I158; inhoudsgrootte 4690.0; klasse 1 4690.0; klasse gebouwd 4; tarief 1 26.26; belastbaar inkomen 26.26; belastbaar inkomen gebouwd 63; opbrengst per hectare 55.99.

42. Wed. Hendrik Harms Groen, schoenmaker, Bovenlanden Beerta 126, huis en erf. Perceel I135; inhoudsgrootte 290.0; klasse 1 290.0; klasse gebouwd 7; tarief 1 1.62; kadastraal inkomen 1.62; belastbaar inkomen gebouwd 36; opbrengst per hectare 55.86.

43. Wed. Hendrik Harms Groen, schoenmaker, Bovenlanden Beerta 126, huis en erf. Perceel I138; inhoudsgrootte 320.0; klasse 1 320.0; klasse gebouwd 8; tarief 1 1.79; kadastraal inkomen 1.79; belastbaar inkomen 1.79; belastbaar inkomen gebouwd 27; opbrengst per hectare 55.94.

44. Wed. Ommo Ammen, koopman, Bovenlanden Beerta 5, huis en erf. Perceel I159; inhoudsgrootte 290.0; klasse 1 290.0; klasse gebouwd 7; tarief 1 1.62; kadastraal inkomen 1.62; belastbaar inkomen 1.62; belastbaar inkomen gebouwd 36; opbrengst per hectare 55.86.

45. Harm Hendriks Pals, arbeider, Bovenlanden Beerta 249, huis en erf. Perceel I134,  inhoudsgrootte 230.0; klasse 1 230; klasse gebouwd 9; tarief 1.29; kadastraal inkomen 1.29; belastbaar inkomen 1.29; belastbaar inkomen gebouwd 21; opbrengst per hectare 56.09.

46. Wessel Harms Schaveling, timmerman, Bovenlanden Beerta 283, huis en erf. Perceel I132; inhoudsgrootte 580.0; klasse 1 580.00; klasse gebouwd 8; tarief 1 3.25; kadastraal inkomen 3.25; belastbaar inkomen 3.25; belastbaar inkomen gebouwd 27; opbrengst per hectare 56.03.

47. Roelof Brongers van Bergen, Med. Doctor. Bovenlanden, Beerta 20, huis en erf. Perceel I131; inhoudsgrootte 360.0; klasse 1 360.0; klasse gebouwd 4; tarief 2.01; kadastraal inkomen 2.01; belastbaar inkomen 2.01; belastbaar inkomen gebouwd 63; opbrengst per hectare 55.83.

48. Fijbo Geerts Popkes, arbeider, Bovenlanden, Beerta 254, huis en erf; perceel I128, inhoudsgrootte 290.0; klasse 1 290; klasse 1 290.0; klasse gebouwd 8; tarief 1 1.62; kadastraal inkomen 1.62; belastbaar inkomen 1.62; belastbaar inkomen gebouwd 27; opbrengst per hectare 44.86.

49. Hopko Bruins Hopkes, koopman, Bovenlanden Beerta 159, huis en erf. Perceel I181; inhoudsgrootte 290.0; klasse 1 290.0; klasse 1 290.0; klasse gebouwd 5; tarief 1 1.62; kadastraal inkomen 1.62; belastbaar inkomen 1.62; belastbaar inkomen gebouwd 54; opbrengst per hectare 55.86.

50. Hendrik Freerks Abeleer, arbeider, Bovenlanden Beerta 3, huis en erf. Perceel I 161; inhoudsgrootte 270.0; klasse 1 270.0; klasse gebouwd 10; tarief 1 1.51; kadastraal inkomen 1.51; belastbaar inkomen 1.51; belastbaar inkomen gebouwd 15; opbrengst per hectare 55.93.

51. Jan Wubbes Timmer, arbeider, Bovenlanden Beerta 332, huis en erf. Perceel I1675; inhoudsgrootte 144.0; klasse 1 144.0; klasse gebouwd 9; tarief 1 0.81; kadastraal inkomen 0.81; belastbaar inkomen 0.81; belastbaar inkomen gebouwd 21; opbrengst per ha 56.25.

52. Wed. Tjabbo Willems Bos, arbeider, Bovenlanden Beerta 40, huis en erf. Inhoudsgrootte 581.0; klasse 1 580,0; klasse gebouwd 10; tarief 3.25; kadastraal inkomen 3.25; belastbaar inkomen gebouwd 15; opbrengst per hectare 56.03.

53. Geert Geerts Olsder, arbeider, Bovenlanden Beerta 237, huis en erf; inhoudsgrootte 144.0; klasse 1 144.0; klasse gebouwd 10; tarief 1 0.81; kadastraal inkomen 0.81; belastbaar inkomen gebouwd 15; opbrengst per hectare 56.03.

54. Jan Jans Van der Laan, arbeider, Bovenlanden Beerta 197, huis en erf; inhoudsgrootte 174; klasse 1 174.0; klasse gebouwd 11; tarief 1 0.97; kadastraal inkomen 0.97; belastbaar inkomen 0.97; belastbaar inkomen gebouwd 9; opbrengst per hectare 55.75.

56. Tonnis Stoffers Van der Laan, arbeider, Bovenlanden Beerta 198, huis en erf. Perceel I257; inhoudsgrootte 175; klasse 1 175.0; klasse gebouwd 11; tarief 1 0.98; kadastraal inkomen 0.98; belastbaar inkomen 0.98; belastbaar inkomen gebouwd 9; opbrengst per hectare 56.0.

57. Harm Meints Pras, kleermaker, Bovenlanden Beerta 261, huis en erf. Perceel I262; inhoudsgrootte 128.0; klasse 1 128.0; klasse gebouwd 9; tarief 1 0.72; kadastraal inkomen 0.72; belastbaar inkomen 0.72; belastbaar inkomen gebouwd 21; opbrengst per hectare 56.25.

58. Wed. Geert Willems Vegt, arbeider, Bovenlanden Beerta 333, huis en erf. Perceel I264; inhoudsgrootte 220; klasse gebouwd 11; tarief 1 1.23; kadastraal inkomen 1.23; belastbaar inkomen gebouwd 9; opbrengst per ha 55.91.

59. Jan Hendriks Geertsema, burgemeester en landbouwer, Bovenlanden, Beerta 117, huis en erf. Perceel I292; inhoudsgrootte 6970.0; klasse 1 6970.0; klasse gebouwd 3; tarief 1 39.03; kadastraal inkomen 39.03; belastbaar inkomen gebouwd 75; opbrengst per hectare 56.0.

60. Roelf Gerrits van Inzen, timmerman, Bovenlanden Beerta 170, huis en erf. Inhoudsgrootte 490.0; klasse 1 490.0; klasse gebouwd 8; tarief 1 2.74; kadastraal inkomen 2.74; belastbaar inkomen 2.74; belastbaar inkomen gebouwd 27; opbrengst per hectare 55.92.

61. Erven Harm Harms Lowes, Bovenlanden Beerta 202, huis en erf. Perceel I285; inhoudsgrootte 360.0; klasse 1 360.0; klasse gebouwd 9; tarief 1 2.02; klasse gebouwd 2.02; kadastraal inkomen 2.02; belastbaar inkomen 2.02; belastbaar inkomen gebouwd 21; opbrengst per hectare 56.11.

62. Wed. Harm Derks De Groot, koopvrouw, Bovenlanden Beerta 130, huis en erf. Perceel I303; inhoudsgrootte 220.0;  klasse 1 220.0; klasse gebouwd 9; tarief 1 1.23; kadastraal inkomen 1.23; belastbaar inkomen 1.23; belastbaar inkomen gebouwd 15; opbrengst per hectare 55.91.

63. Berend Willems Schuitema, ‘blaauwverver’. (Een blauwverver is iemand die, bijvoorbeeld gebruikmakend van de kleurstof indigo, kleding blauw verft, bijvoorbeeld een pak, tot op het zwarte af. Kleding laten verven was goedkoper dan nieuwe kleding aanschaffen. Vroeger werd dit veel gedaan, meestal als men 'in de rouw was'. De rouwperiode na het overlijden van een persoon kon tot wel maanden duren. Het oude ambacht wordt nog wel eens op braderieën getoond.), Bovenlanden, Beerta 287, huis en erf. Perceel I301; inhoudsgrootte 360.0; klasse 1 360.0; klasse gebouwd 6; tarief 1 2.02; kadastraal inkomen 2.02; belastbaar inkomen gebouwd 45; opbrengst per hectare 56.11.

64. Jan Hendriks Geertsema, burgemeester en landbouwer, Bovenlanden Beerta 117, huis en erf. Inhoudsgrootte 320.0;  klasse 1 320.0; klasse gebouwd 8;  tarief 1 1.79; kadastraal inkomen 1.79; belastbaar inkomen 1.79; belastbaar inkomen gebouwd 27; opbrengst per hectare 55.94.

65. Wed. Harm Derks de Groot, koopvrouw, Bovenlanden Beerta 130, huis en erf. Perceel I296, inhoudsgrootte 530.0; klasse 1 530.0; klasse gebouwd 10; tarief 2.97; kadastraal inkomen 2.97; belastbaar inkomen 2.97; opbrengst per hectare 56.04.

66. Wed. Berend Boneschansker, Bovenlanden Beerta 36, huis en erf; inhoudsgrootte 165.0; klasse 1 165.0; klasse gebouwd 9; tarief 1 0.92; kadastraal inkomen 0.92, belastbaar inkomen 0.92; belastbaar inkomen gebouwd 21; opbrengst per hectare 55.76.

67. Tjakke Goedhard Borgesius, koopman, Bovenlanden Beerta 37, huis en erf. Perceel I314; inhoudsgrootte 350.0; klasse 1 350.0; klasse gebouwd 7; tarief 1.96; kadastraal inkomen 1.96; belastbaar inkomen 1.96; belastbaar inkomen gebouwd 36; opbrengst per hectare 56.0.

68. Wed. Harm Hendriks Stubbe, arbeider. Bovenlanden Beerta 310, huis en erf. Perceel I300; inhoudsgrootte 165.0: klasse 1 165.0; klasse gebouwd 8; tarief 1 0.92; kadastraal inkomen 0.92; belastbaar inkomen 0.92; belastbaar inkomen gebouwd 27; opbrengst per hectare 55.76.

69. Tjakke Goedhard Borgesius, koopman. Bovenlanden Beerta 37, huis en erf. Perceel I314; inhoudsgrootte 350.0; klasse 1 350.0; klasse gebouwd 7; tarief 1 1.96; kadastraal inkomen 1.96; belastbaar inkomen 1.96; belastbaar inkomen gebouwd 36; opbrengst per hectare 56.0.

70. Jan Jans Eenjes, boekweit (27) molenaar. Bovenlanden Beerta 100, huis en erf grutterij (28). Perceel I312; inhoudsgrootte 550.0; klasse 1 550.00; klasse gebouwd huis 8, grutterij 1; tarief 3.08; kadastraal inkomen 3.08; belastbaar inkomen 3.08; belastbaar inkomen gebouwd: huis 27, grutterij 24; opbrengst per hectare 56.0.

Twee families verder uitgewerkt
Er zijn van bovenstaande personen twee families verder uitgewerkt, namelijk de eigenaar van woning nr. 1, Berend Wolberts Staats, kleermaker en dagloner, en die van nr. 49, Jan Hendrik Geertsema, boer en burgemeester van Beerta.

Berend Wolberts Staats (nr. 1)
Berend Wolberts Staats wordt geboren te Nieuw Beerta als zoon van Wolbert Hindrik Staats, arbeider en Taalke Berends. Berend wordt later kleermaker in Beerta. Op 15 febr. 1823 huwt hij met Jantjen Berends Balsters, arbeidster, geboren te Wedde, dochter van Berend Balsters Balsters, arbeider, en Geesien Wubbes. Bij zijn huwelijk is Berend kleermakersgezel en komt in 1832 als klaarmaker voor, in 1847 wordt hij echter dagloner genoemd. Zijn bruidegom is weduwe van wijlen Jan Teijes en zij is gedoopt op 19 oktober 1794 te Wedde. Vóór haar tweede huwelijk met Berend Wolberts Staats is haar moeder al overleden. Op zondag 26 januari en 2 februari is aankondiging gedaan van het huwelijk bij de hoofdingang van het gemeentehuis van Beerta. De ouders van de bruidegom en de vader van de bruid zijn bij het huwelijk aanwezig en geven toestemming.  Als getuigen zijn aanwezig Berend Benes Frakes (?), 50 jaar, koopman en Jacob Jans Houwen, 68 jaar, stelmaker, alsmede Jacob Roelfs Kamst, 60 jaar, veldwachter en Beeno Berens Frakes, 21 jaar, gemeente  ontvanger, alle vier wonende te Beerta. Waarschijnlijk zijn Berend Benes en Beeno Berens broers. De officier van de burgerlijke stand van de gemeente Beerta, kwartier Winschoten provincie Groningen, is J.H. Geertsema, schout, die als dusdanig de akte mede ondertekent (02).

Op 11 december 1847 komen we Berend opnieuw tegen. Hij is dan mogelijk geen kleermakersgezel meer, maar dagloner. Op die dag trouwt zijn zoon Wolbert Staats, 23 jaar, boerenknecht, wonende te Finsterwolde,  met Grietje Meyer, dienstmeid, 21 jaar, geboren te Finsterwolde. Zij is de dochter van Tonko Wilkes Meijer, dagloner, en Elizabeth Geerts Kiewiet. Voor zijn huwelijk heeft zoon Wolbert zijn verplichtingen ten aanzien van de nationale militie voldaan (03).

De dag voor kerst in dat jaar, op 24 december 1847 trouwt een dochter, Geesien Staats, 21 jaar,, daglonersche, geboren te Beerta, met Jan Bos Vos, boerenknecht, geboren te Finsterwolde en wonende te Beerta, zoon van Derk Roelfs Vos, overleden en Elizabeth Tjacka, daglonersche. Ook hier komt vader Berend Wolberts Staats weer als dagloner voor (04).

Het is op 18 mei 1859 dat een tweede zoon in het huwelijk treedt. Dit keer is dat Hindrik Staats, 29 jaar, dagloner, geboren en wonende te Beerta. Zijn moeder Janjen Berend Balsters is dan al overleden. Hij huwt Hillegien Bruins, dienstmeid, 32 jaar, geboren te Beerta, dochter van Berend Berends Bruins, overleden,  en Anne Derks Engberts, overleden (05).

Drie jaar daarna, op 25 januari 1862 trouwt hun derde zoon, Hendrik Staats, 31 jaar, dagloner, geboren te Beerta  met Geesien Zwart, 31 jaar, daglondersche, geboren te Beerta, dochter van Willem Geerts Zwart en Annechien Elzes Lesterhuis. Voor dit huwelijk zijn de beide  ouders van Hendrik Staats reeds overleden (06).

Jan Hendriks Geertsema (nr. 49)
Jan Hendriks Geertsema gedoopt op 8 maart 1758 in Beerta en overlijdt 2 oktober 1839 op 81-jarige leeftijd te Beerta. Geertsema die volgens het kadaster van 1832 burgemeester is, oefent dat beroep ergens na 1832 niet meer uit, want dan wordt het overlijdensregister getekend door burgemeester A. Post. Geertsema’s beroep als landbouwer wordt bij zijn overlijden nog wel genoemd. Als getuigen van het overlijden worden in de akte Jakob Roelfs Kunst, 46 jaar, gemeentebode, nabuur van de overledene en Harm Meints Pras, 70 jaar, kleermaker, tevens nabuur van de overledene genoemd (07).
Jan Hendriks Geertsema huwt Luctretia Christjaans Struif, geboren te Westerlee op 2 juli 1797 te Beerta. Zij overlijdt vier jaar voor het overlijden van haar echtgenoot op 19 juli 1825 overleden. Zij is 76 jaar geworden. Haar overlijdensakte wordt ondertekend door haar eigen man als ‘J.H. Geertsema, Schout, Officier van den Burgerlijke Stand van de gemeente Beerta, kwartier Winschoten, provincie Groningen’. De aangevers van het overlijden zijn Wiert Derks ten Have, 65 jaar, stelmaker en Jacob Roelfs Kant, 63 jaar, veldwachter, beide wonende te Beerta. Als naburen van de overledene verklaren ze dat op  ‘Dingsdag den Negentienden van de maand July, des jaars Eenduizendachthondervijfentwintig in het huis getekend no 156 te Beerta binnen deze gemeente is overleden Lucretia Christiaans Struif, oud ZesenZeventig jaren en vier maanden van beroep Boerin, wonende te Beerta, geboren te Westerlee, nalatende haar Eheman Jan Hindrik Geertsema van beroep Landgebruikers wonende te Beerta’ (08). De term ‘landgebruikers’ is merkwaardig, omdat Jan Hindrik alle door hem in gebruik zijnde landerijen volgens het kadaster in bezit heeft.

Jan Hendriks Geertsema is een zoon van Hindrik Geerts, geboren circa 1727 boer en Eltje Jans, overl. 3 juni 1754. Zijn huwelijk met Lucretia Christiaans Struif, weduwe van Jannes Geerts, wordt voltrokken in de kerk van Beerta op 2 juli 1797. Hij komt in de het Doop- en Trouwboek van de kerk alleen voor als Jan Hendriks (09). De landerijen van Geertsema strekken zich naar het noordwesten (59a) uit tot aan de Tjamme en in het zuidoosten (59a) tot aan de Bellingwolder uitwatering (Zijlvest van Ulsda). Op de grens met een perceel grond in de Buitenlanden in eigendom van wed. Klaas Harberts Reinink, heeft Geertsema ook nog een watermolen in bezit.
Mogelijk zijn er geen kinderen uit dit huwelijk geboren, want in het DTB boek van Beerta komen geen geboortes uit het huwelijk voor. Als Jan Hendriks inderdaad kinderloos is overleden, zullen de bezittingen na zijn dood zijn overgegaan op zijn nog in leven zijnde naast familie die boerderij en landerijen mogelijk hebben verkocht. De boerderij heeft ongeveer vijf percelen ten zuiden van de pastorie gestaan en is in een onbekend jaar afgebroken. Dat is ongeveer op de plek waar nu C1000 is gevestigd.

De ouders van Jan Hendriks hebben in ieder geval vier zoons en één dochter ter wereld gebracht. Op 2 september 1812 wordt uit het huwelijk tussen een tweede zoon van Hindrik Geerts (inmiddels overleden en Eltje Jans (renteniersche), Hilbrandt Hindriks Geertsema geboren, en gedoopt op 10 januari 1773 te Beerta (10). Ook deze broer wordt boer genoemd. Hij huwt op die datum Frouwe Tjarks Schuiring, geboren 1 maart 1782 te Blijham, gemeente Wedde, als dochter van Tjark Luikens Schuiring (boer), overleden 24 maart 1800 te Blijham, en Gartje Tammes (boerin). De bruidegom is dan 39 jaar en de bruid 29 jaar. Mogelijk is deze Hilbrand Hindriks Geertsema de opvolger op de boerderij van zijn schoonouders in Blijham en zijn broer Jan Hendriks de opvolger op de boerderij van Hindrik Geerts en Eltje Jans in Beerta. Een aardige bijkomstigheid is hier dat de huwelijk tussen Hilbrandt Hindriks Geertsema en Frouwe Tjarks Schuiring wordt voltrokken door de broer van Hilbrandt, Jan Hendriks Geertsema, maire (burgemeester) van Beerta. Als getuigen zijn aanwezig Klaas H. Reinink, boer, 40 jaar; Geert R. Bouwman, 60 jaar, boer, Menno H. van Delden, 46 jaar, boer, allen wonende te Beerta en J.G. Koens, 34 jaar, koopman, wonende te Midwolda (11). De naam Schuiring komt over het algemeen ook voor als ‘Schuring’.
Hun kinderen sterven al jong. Op 13 maart 1814 wordt Eltje geboren, haar vader is dan 41 jaar en wordt in de akte boer genoemd (12). 
Gartje Geertsema wordt geboren op 2 augustus 1815 te Beerta (13)  Frouwe is samen met Gartje een tweeling (14). In de geboorteakte wordt de vader landgebruiker en de moeder landsgebruikersche genoemd, hetgeen er op duidt dat zij huurder van landerijen zijn geweest. Van de tweeling overlijdt Frouwe al na 20 dagen op 22 augustus 1815 (15). Haar zus Gartje(n) overlijdt op 16 mei 1830. Ze is maar 14 jaar en 9 maanden oud geworden (26).

Eltje Hilbrands Geertsema overlijdt op 22 oktober 1831 te Beerta op de leeftijd van 17 jaar en 7 maanden (16).
Vader Hilbrandt Hindriks, landgebruiker, overlijdt 3 februari 1823 op 50-jarige leeftijd te Beerta. Zijn echtgenote is dan al overleden. De officier van de burgerlijke stand is zijn eigen broer J.H. Geertsema, schout, die de akte ondertekent (17).

De derde zoon van Hendrik Geerts en Eltje Jans is Geert Hindriks Geertsema. Hij is volgens de overlijdensakte ‘houtkooper’ geweest en schijnt dus niet te hebben geboerd en woont wat verder naar het noorden in Beerta, daar waar het Beerster Diep net de bocht heeft gemaakt. Naast huis en erf bezit hij ter plekke een tuin en is hij mede-eigenaar van twee andere tuinen. Ook bezit hij er landerijen die zich uitstrekken tot aan de Tjamme en die hij waarschijnlijk (gezien zijn beroep) verhuurt en niet zelf in gebruik heeft. Aan de andere kant van het diep (de Buitenlanden) bezit hij geen grond. Hij overlijdt 23 augustus 1840 op 80-jarige leeftijd en is dan weduwnaar van Trientje Haikes Wigbolts, overleden 5 juni 1842 te Beerta op een leeftijd van 71 jaar  en laat een zoon achter. Trientje is een dochter van Haiko Wigbolts en Imke Tammes (18). Getuigen van het overlijden van Geert Hindriks zijn Benno D. Brongers, 42 jaar, verver, wonende te Beerta, nabuur van de overledene en Tiemen Jans Korvemaker(?), 28 jaar, voerman, wonende te Beerta, tevens nabuur van de overledene. De burgemeester van Beerta ondertekent de akte. Zijn naam wordt niet in de akte genoemd en zijn handtekening is slecht leesbaar (19). Geert en Trientje hebben in ieder geval een zoon en een dochter gehad. De zoon is Hindrik Geerts Geertsema, overleden op 24 juni 1830 te Beerta op 28-jarige leeftijd (20). De dochter, Aaltjen Geerts Geertsema, trouwt op 23-jarige leeftijd met Foeke Wichers Bontekoe 24 jaar, veearts, zoon van Wicher Hindriks Bontekoe, schipper) en Eltje Foekes Bijse (21).
Het huwelijk tussen Geert Hendriks Geertsema en Trientje Haikes Wigbolts is overigens Geert’s tweede huwelijk geweest, want op 20 juni 1837 huwt te Beerta een zoon van houtkoper Geert Hindriks Geertsema. Geert Hindriks is dan getrouwd met Trijntje Haijkens. De zoon heet Haijko Geertsema, is 29 jaar, en huwt Vossiena Hommes Tonkens, 29 jaar, geboren te Beerta, dochter van Hommo Edse Tonkes, landbouwer, en Wijpke Nannes Sierts (22).

De vierde zoon van Hindrik Geerts en Eltje Jans heet Hindrik Hindriks Geertsema. Hij overlijdt aan de Oosteinde nr. 418, als hij 80 jaar en drie maanden oud is, maar is woonachtig te Winschoten Oostereinde op 4 december 1849 ’s middags om vijf uur. Hindrik Geert is geboren in Beerta. Hij is dan weduwnaar van Imke Harkes Oosthof, gedoopt op zondag 13 maart 1768 te Blijham, overleden 30 maart 1825 te Winschoten. Zij is dan 57 jaar en 24 dagen oud. Ze is geboren en Blijham als dochter van Harke Jans en Tjadduwe Jurjens (23). Ze is in leven landbouwer geweest. De aangevers op het gemeentehuis zijn geen bloedverwanten van Hindrik Hindriks. Het zijn Kornelius Schipper, 39 jaar, landbouwer, wonende te Winschoten en Jakob Frans ?, 35 jaar, arbeider, ook wonende te Winschoten (24).

Ook komen we nog een Weije tegen. Dit kind, waarvan geen geslacht bekend is, wordt op 20 juli 1755 te Beerta gedoopt (25). Mogelijk is zij vroeg overleden.

Noten, bronnen en literaratuur:

01. De tekening en de gegevens daarop, alsmede de lijst van eigenaars is ontleend aan het kadaster van 1823, via HisGis.

02. RHC GA, GB Beerta, 15 febr. 1923, akte nr. 3.

03. RHC GA, Huwelijksregister Beerta 1847, aktenr. 27.

04. RHC GA, Huwelijksregister Beerta 1847, aktenr. 27.

05. RHC GA, Huwelijksregister Beerta 1859, aktenr. 20.

06. RHC GA, Huwelijksregister Beerta 1862, aktenummer 3.

07. RHC GA Overlijdensregister Beerta, 1839. Aktenr. 31.

08. RHC GA Overlijdensregister Beerta, 1825. Aktenr. 37.

09. RHC GA Doop- en trouwboek Kerkelijke gemeente Beerta 1730-1811. Collectie DTB. Toegang 124. Inv.nr. 30, folio 75.

10. RHC GA Doop- en trouwboek Kerkelijke gemeente, Beerta, 1730-1811. Collectie DTB, toegang 124, inv.nr. 30.

11. RHC GA Huwelijksregister Beerta 1812. Aktenr. 28.

12. RHC GA Geboorteregister Beerta 1814. Aktenr. 27.

13. RHC GA Geboorteregister Beerta 1815. Aktenr. 58a

14. RHC GA Geboorteregister Beerta 1815. Aktenr. 58b.

15. RHC GA Overlijdensregister Beerta 1815. Aktenr. 25.

16. RHC GA Overlijdensregister Beerta 1831. Aktenr. 32.

17. RHC HC Overlijdensregister Beerta 1823. Aktenr. 6.

18. RHC GA Overlijdensregister Beerta 1842. Aktenr. 27.

19. RHC GA Overlijdensregister Beerta 1840. Aktenr. 29.

20. RHC GA Overlijdensregister Beerta 1830. Aktenr. 46.

21. RHC GA Huwelijksregister Beerta 1827. Aktenr. 24.

22. RHC GA Overlijdensregister Beerta 1837. Aktenr. 17.

23. RHC GA Overlijdensregister Winschoten 1825. Aktenr. 12.

24. RHC GA Overlijdensregister Winschoten 1849, aktenr. 81.

25. RHC GA Doop- en trouwboek Kerkelijke gemeente Beerta, 1730-1811. Collectie DTB, toegang 124, aktenr. 30.

26. RHC GA Overlijdensregister Beerta 1830. Aktenr. 38.

27. Boekweit (Fagopyrum esculentum) is een plant uit de duizendknoopfamilie (Polygonaceae). Polen en in mindere mate Frankrijk zijn nog belangrijke Europese productielanden van boekweit als voedselgewas. Het is een eenjarige plant met een holle rechtopgaande, zich meermalen vertakkende, rode stengel. De bladeren zijn driehoekig tot hartvormig en bevinden zich verspreid op de knopen. Het wortelstelsel omvat een zich sterk vertakkende penwortel. De bloei begint al in een jong stadium, soms al na zes weken, en gaat dan vijfentwintig tot dertig dagen door. De bloemen zijn in langstelige pluimen gegroepeerd, wit tot roze van kleur, en bevatten veel nectar. Op arme gronden bereikt boekweit een hoogte van 50 cm. Voordat de bloei ten einde is zijn er al rijpe vruchten.28. Grutten is een benaming voor graan in gepelde en gebroken vorm. De in Nederland tot grutten verwerkte graansoorten waren van oudsher gerst of gort (=gepelde gerst), boekweit en haver. Grutten is het werkwoord voor het breken van boekweit, gerst of haver en het meervoud van grut.

Het is etymologisch verwant aan de woorden gruis en gries (griesmeel). "Grut beteekend al het geen klein gebrooken is."(1681; WNT). Ook in het woord grutterij, een oude benaming voor een winkel in levensmiddelen (kruidenierswinkel), is het woord grut terug te vinden.

Deze pagina maakt deel uit van www.nazatendevries.nl.ae. Aan bovenstaande tekst is de uiterste zorgvuldigheid besteed. Desondanks kunnen er best fouten voorkomen. Constateer je fouten en/of heb je vragen, correcties, aanvullingen...geef die dan even aan mij door via mijn E-mail adres. Laat ook eens een bericht achter in het Gastenboek.
Hoogeveen, 16 januari 2013. Update: 26 augustus 2020. Verhaal: © Harm Hillinga.			↑ Top